درمان واريس با روش اسكلروتراپي ( تزريقي)
در درمان واريس با روش اسكلروتراپي، يك مادهي شيميايي به وريدهاي واريسي كوچك و متوسط تزريق ميشود و آنها را از بين ميبرد. اسكلروتراپي نياز به بيهوشي ندارد و ميتواند در مطب يا كلينيك انجام شود. براي بستن رگ در اين روش، پزشك با تزريق وريديهاي واريسي كوچك و متوسط، آنها را مسدود ميكند و در عرض چند هفته رگهاي واريسي از بين رفته و محو خواهند شد. اين درمان در رگهاي بزرگ شامل تزريق فوم مخصوص به رگها است. فوم به رگها آسيب ميرساند و باعث بسته شدن آن ميشود. در صورت بارداري، مصرف قرص ضد بارداري، ابتلا به بيماري انعقادي خون، بيماري قلبي يا سرطان و حتي آلرژي و مصرف داروي خاص پيش از انتخاب اين روش لازم است تا با پزشك مشورت شود.
در اسكلروتراپي، درجه درد به اندازه سوزن مورد استفاده بستگي دارد. بعضي از پزشكان از يك بيحسكننده موضعي خفيف براي به حداقل رساندن درد استفاده ميكنند. تزريق به وسيله يك اسكن اولتراسوند به رگ هدايت ميشود. در همان جلسه ممكن است بيش از يك وريد درمان شود. اسكلروتراپي فوم معمولاً تحت بيحسي موضعي انجام ميشود. پس از اسكلروتراپي، واريس پس از چند هفته شروع به محو شدن ميكند. زيرا رگهاي قويتر جاي وريد آسيب ديده را كه بيش از حد پر خون نيست، ميگيرند. بيمار ممكن است براي نتيجه گرفتن از روش در بعضي عروق نياز به درمان بيش از يك بار براي محو شدن رگ آسيب ديده داشته باشد و از طرفي احتمال تظاهر مجدد واريس نيز وجود دارد. بنابراين درمان با اسكلروتراپي ميتواند جلسات چندگانه داشته باشد و زمان بهبودي از فردي به فرد ديگر متفاوت است. به طور كلي، رگهاي عنكبوتي در طي سه تا شش هفته پس از درمان شروع به از بين رفتن ميكنند، در حالي كه رگهاي واريسي ممكن است چند ماه زمان براي پاسخ دادن نياز داشته باشند. اگرچه چگونگي اثربخشي اسكلروتراپي فوم در طولاني مدت مشخص نيست، ولي آمارها نشان داده است كه به طور متوسط درمان با اين روش در ۸۴ مورد از ۱۰۰ مورد مؤثر خواهد بود. با اين حال، در يك مطالعه ديگر واريس در بيش از نيمي از افرادي كه تحت درمان با اين روش بودند، بازگشته است.
درمان واريس با ليزر
پزشكان از تكنيكهاي جديدي در درمان واريس با ليزر استفاده ميكنند تا رگهاي واريسي و وريدهاي عنكبوتي كوچكتر را ببندند. گاهي اوقات ليزر به عنوان مكمل اسكلروتراپي به منظور به حداكثر رساندن نتايج استفاده ميشود. در اين روش از هيچ برش يا سوزني استفاده نخواهد شد.
درمان سطحي واريس با ليزر
درمانهاي ليزري سطحي واريس اغلب براي بستن رگهاي كوچك و همچنين رگهاي عنكبوت استفاده ميشود. بنابراين رگهاي عنكبوتي و وريدهاي كوچك واريسي را ميتوان با ليزر از سطح پوست درمان كرد. ليزر يك انرژي شديد ايجاد ميكند كه عمدتاً رگهاي خوني كوچك را در سطح پوست از بين ميبرد. اين تكنيك ليزري براي از بين بردن رگهاي واريسي معمولاً در مطب انجام ميشود و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقيقه طول ميكشد. نتايج ليزر واريس متغير هستند. اين روش عموماً كمتر تهاجمي است. اما يك مشكل احتمالي پس از درمان ليزر تغيير رنگ موقت پوست است. همانند اسكلروتراپي، چندين جلسه براي نتايج مطلوب با ليزر درماني ضروري است كه معمولاً هر شش الي دوازده هفته تكرار ميشود. پيشنهاد ميشود براي دستيابي به نتيجه بهتر سه الي چهار روز پس از ليزر از فعاليت سنگين خودداري و تا دو هفته جوراب واريس پوشيده شود. باقي نماندن اسكار جراحي، عدم اجاد درد و خونريزي، عدم نياز به بستري و بيهوشي، دوره درمان و بهبودي كوتاه و عدم نياز به استراحت طولاني مدت از مزاياي درمان ليزري واريس است.
(جراحي واريس ( برداشت وريد
براي درمان رگهاي واريسي، چندين روش جراحي وجود دارد. اما هر كسي كه مبتلا به واريس است، كانديد عمل جراحي نيست. اگر بيمار باردار يا اخيراً باردار بوده باشد، توصيه ميشود قبل از انتخاب اين گزينه درماني حداقل ۶ هفته تا پس از زايمان صبر كند. زيرا بسياري از وريدهاي واريسي كه در دوران بارداري رخ ميدهند، از بين خواهند رفت. اگر بيمار از درد يا التهاب ناراحت نبوده و فقط براي زيبايي خواهان درمان واريس باشد، جراحي بهترين گزينه خواهد بود. بنابراين جراحي معمولاً براي افرادي كه از روشهاي مراقبت خانگي يا تغيير شيوهي زندگي تسكين پيدا نميكنند يا كساني كه براي دلايل زيبايي ميخواهند روشهايي غير از اسكلروتراپي يا درمان ليزري را امتحان كنند تا رگها كمتر برجسته شوند، توصيه خواهد شد. از طرفي جراحي در موارد پيشرفته شامل زخمهايي در پا و واريس بزرگ ضرورت دارد. جراحي معمولاً تحت بيهوشي عمومي انجام ميشود. در بيشتر موارد، بيمار ميتواند همان روز ترخيص شود ولي اگر جراحي بر روي هر دو پا انجام شود، ممكن است نياز به بستري در بيمارستان به مدت يك شب باشد.
در عمل جراحي واريس، رگهاي مشكل ساز و واريسي از طريق عبور يك سيم انعطافپذير از طريق يك برش در نزديكي كشاله ران خارج شده و از بين ميروند. شاخههاي كوچكتر اين رگها نيز با اين دستگاه از بين ميروند و يا از طريق يك سري برشهاي كوچك برداشته ميشوند. اين روش از دهه ۱۹۵۰ استفاده شده است. اما اكنون با استفاده از روشهاي جراحي سرپايي انجام ميشود و به ندرت نياز به بيهوشي عمومي دارد. رگهاي عنكبوت را نميتوان از طريق جراحي حذف كرد. گاهي اوقات حذف وريدهاي واريسي بزرگتر كه وريدهاي عنكبوت را تغذيه ميكنند، باعث ناپديد شدن وريد عنكبوتي باقي مانده نيز خواهد شد. سؤالات رايج بيمار پيش از عمل از جراح خود عبارتاند از:
چه كسي عمل من را انجام خواهد داد؟
چه مدت بايد براي درمان صبر كنم؟
آيا بايد شب در بيمارستان بمانم؟
چه تعداد جلسه درماني نياز دارم؟
براي همهي روشهاي درمان واريس مقداري درد احساس خواهد شد كه در هر فردي بسته به آسانه تحمل فرد به درد متفاوت خواهد بود. اما از آنجايي كه جراحي تحت بيهوشي انجام ميشود، درد در طول درمان احساس نميشود. پس از آنكه اثرات بيهوشي از بين برود، ممكن است درد در ناحيه يا و در برش احساس شود.
اكثر جراحان از تكنيكي شامل بستن وريد و سپس از بين بردن آن استفاده ميكنند. دو برش كوچك و اولي در نزديكي كشاله ران در بالاي وريد واريسي با حدود ۵ سانتيمتر قطر و دومي برش كوچكتر معمولاً در اطراف ساق و مچ پاي بيمار زده ميشود. سپس سيم نازك و انعطافپذير از طريق وريد پايين عبور ميكند. سيم به سياهرگ هدف بسته شده و آن را بيرون ميكشد. در پايان برشهاي ايجاد شده بخيه ميشود. جريان خون در پاهاي بيمار تحت تأثير عمل جراحي قرار نميگيرد، زيرا رگهاي عميق موجود در پاها، نقش رگهاي آسيب ديده را بر عهده خواهند گرفت. اين عمل جراحي واريس به يك الي يك و نيم ساعت زمان نياز دارد. اين روش عوارض جانبي اين جراحي همانند هر جراحي ديگري تحت بيهوشي شامل تهوع، استفراغ ناشي از ماده بيهوشي و همچنين خطر عفونت زخم پس از عمل است. جراحي واريس همچنين ممكن است باعث درد، كبودي، خونريزي شديد و بروز زخمهايي در برشهاي كوچك و تشكيل لختههاي خون به عنوان يك عارضه بالقوه شود. عوارض جانبي جدي نادر است، اما ممكن است شامل آسيب عصبي يا ترومبوز وريد عمقي باشد كه در آن يك لخته خون در يكي از رگهاي عميق بدن ايجاد ميشود. پس از انجام اين روش و قبل از بازگشت به كار و فعاليت، بيمار حداقل به مدت سه هفته استراحت نياز خواهد داشت، گرچه اين مورد به سلامت عمومي و نوع كار بيمار نيز بستگي دارد. بيمار ممكن است نياز به پوشيدن جوراب هاي واريس تا يك هفته پس از عمل داشته باشد.
درمان واريس با روش فلبكتومي سرپايي
درمان واريس در اين روش سرپايي ابتدا تمامي نواحي واريسي در اندام فرد مشخص و نشانهگذاري خواهد شد، سپس بيحسي موضعي در محل براي كنترل درد بيمار انجام و بعد با كمك برشهاي كوچك دو الي سه ميليمتري، راهي براي گرفتن عروق سياهرگي آسيب ديده با قلاب فلبكتومي و سپس بريدن و خارج كردن آن باز ميشود. اين عمل سرپايي سي الي شصت دقيقه زمان لازم دارد.
درمان واريس با روش فلبكتومي ترانس ايلومينيشن
فلبكتومي ترانس ايلومينيشن با توجه به شباهتي كه به فلبكتومي سرپايي دارد، يك درمان نسبتاً جديد است و هنوز اطمينان در مورد اثربخشي و ايمني آن وجود ندارد. اين روش تحت بيهوشي عمومي يا بيحسي موضعي و به صورت سرپايي و با تهاجم كمتري انجام ميشود. در طول فلبكتومي متمركز يك يا دو برش كوچك در پاي بيمار و اطراف سياهرگ ايجاد و سپس جراح يك كانولاي ايلوميناتور داراي لامپ فيبر نوري را وارد برش نموده تا پس از مشاهدهي عروق واريسي آنها با تزريق ماده بيحسي از بافت اطراف جدا و از طريق مكش دستگاه موجود جدا كرده و با ايجاد برشهاي كوچك از زير پوست بيرون بكشد. اين روش به صورت سرپايي انجام ميشود و فرد پس از يك الي دو ساعت ترخيص خواهد شد و بايد بلافاصله راه رفته و زندگي روزمره را آغاز كند. فرد نياز به استراحت طولاني مدت ندارد و پس از دو الي سه روز استراحت قادر است به محيط كار خود باز گردد. فلبكتومي ميتواند منجر به كبودي يا خونريزي و تورم شود كه طي دو الي سه روز برطرف خواهد شد. برآمدگي و فرو رفتگي اطراف محل برش، احساس سوزش و مور مور شدن نيز طي دو هفته بهبود مييابد. يك هفته نياز به پوشيدن روزانه جوراب واريس هست و فرد تا سه روز مجاز به بلند كردن اجسام سنگين و فعاليت بدني شديد نيست. طي شش الي دوازده ماه زخمهاي بر جا مانده محو خواهند شد. از عوارض اين روش احتمال عفونت پوستي در محل برش است كه نياز به آنتيبيوتيك براي درمان آن بسيار محدود و نادر است. همچنين احتمال تغيير رنگ موقتي پوستي وجود دارد كه برطرف خواهد شد.
جراحي آندوسكوپي واريس
روش جراحي آندوسكوپي واريس روشي است كه در موارد شديد و پيشرفته واريس استفاده و توصيه شده و در درمان زخمهاي ناشي از واريس بسيار كاربردي است. در اين روش درمان واريس جراح ابتدا يك برش در اطراف سياهرگ ايجاد و سپس لولهي مجهز به دوربين باريك را درون آن ميفرستد تا سياهرگ با كمك ابزرار ديگر تعبيه شده بر سر لوله بسته شود. بيمار بلافاصله قادر به انجام فعاليت روزمره بوده و نياز به استراحت طولاني نخواهد داشت. بيمار طي چند هفته پس از اين جراحي ميتواند كار خود را آغاز كند. خوشبختانه اين روش تاكنون ايمن و بيخطر بوده و با كمي درد حين عمل همراه است كه براي اكثر بيماران قابل تحمل است. اما همانند هر روش جراحي ديگر با خطراتي چون عفونت، خونريزي، آسيب به عروق و اعصاب اطراف و عود بيماري واريس همراه خواهد بود.
قبل از انتخاب روش درماني واريس، هميشه بايد در مورد گزينههاي درماني و خطرات آن با پزشك صحبت شود. روش توصيه شده ميتواند به علايم، اندازه و محل وريدهاي واريسي بستگي داشته باشد. بيماران بايد در مورد ايمني و اثرات جانبي بالقوه هر نوع درمان با پزشك خود مشورت كنند.